Współczesne rolnictwo coraz częściej opiera się na wiedzy, danych i precyzji. Coraz więcej mówi się o nawożeniu azotem, fosforem i potasem – głównych składnikach pokarmowych roślin. Tymczasem często pomijanym, a kluczowym elementem żyzności gleby są mikroelementy, czyli składniki pokarmowe występujące w niewielkich ilościach, ale pełniące fundamentalną rolę w procesach życiowych roślin.

Czym są mikroelementy?
Mikroelementy to pierwiastki chemiczne występujące w roślinach w bardzo małych ilościach, niezbędne do ich prawidłowego wzrostu i rozwoju. Do najważniejszych z nich należą:
- Cynk (Zn) – uczestniczy w syntezie białek, hormonów wzrostu i procesach enzymatycznych; jego niedobór ogranicza rozwój liści i korzeni.
- Miedź (Cu) – bierze udział w fotosyntezie, oddychaniu komórkowym i metabolizmie azotu.
- Mangan (Mn) – odgrywa ważną rolę w fotosyntezie, aktywuje enzymy i wpływa na odporność roślin.
- Bor (B) – niezbędny w procesach kwitnienia i zawiązywania nasion, wpływa na transport cukrów i rozwój tkanek merystematycznych.
- Żelazo (Fe) – konieczne do syntezy chlorofilu i oddychania komórkowego, jego niedobór prowadzi do chlorozy liści (żółte przebarwiania liści), mimo obecności azotu.
Dlaczego mikroskładniki mają znaczenie?
Brak któregokolwiek z mikroelementów może nie być od razu widoczny gołym okiem, ale skutki niedoborów przekładają się bezpośrednio na spadek plonu, zwiększoną podatność roślin na stresy biotyczne i abiotyczne. Niedobór mikroelementów w roślinach obniża parametry jakościowe. Co istotne – niedobory często nie wynikają z niskiej zawartości ogólnej pierwiastków w glebie, lecz z ich ograniczonej dostępności dla roślin, np. w wyniku niewłaściwego pH, wysokiej zawartości wapnia, nadmiaru fosforu lub interakcji z innymi jonami.
Jak sprawdzić zasobność gleby w mikroskładniki?
Tradycyjne podejście do badania gleby skupiało się na podstawowych makroskładnikach. Dziś, dzięki nowoczesnym metodom laboratoryjnym, możemy równie skutecznie analizować zawartość mikroelementów. Warunkiem wiarygodnej oceny jest nie tylko precyzyjne oznaczenie zawartości pierwiastków, ale także właściwa interpretacja wyników.
Tu z pomocą przychodzą liczby graniczne, czyli wartości referencyjne określające, przy jakim stężeniu danego pierwiastka w glebie mówimy o niedoborze, wystarczającej zasobności lub nadmiarze. Choć w Polsce oficjalne normy dla mikroelementów nie zostały jeszcze zatwierdzone, w praktyce wykorzystujemy wartości oparte na rzetelnych badaniach naukowych. Stanowią one solidną podstawę do interpretacji wyników i planowania nawożenia.
Różnice przestrzenne – czyli dlaczego mapowanie mikroelementów ma sens
Zawartość mikroelementów w glebie może się znacznie różnić w obrębie nawet jednego pola. Różnice te wynikają z odmiennego składu gleby, historii nawożenia, ukształtowania terenu czy warunków wodnych. Dlatego analiza jednej próbki z dużej powierzchni nie daje pełnego obrazu zasobności. Rozwiązaniem jest mapowanie zasobności mikroelementów, które pozwala spojrzeć na glebę w sposób przestrzenny – dokładnie tam, gdzie zachodzą różnice.
Jak możemy Ci pomóc?
W firmie Agrotechnology łączymy nowoczesne podejście do diagnostyki gleby z doświadczeniem i praktycznym zastosowaniem danych. Oferujemy:
- Pobór prób glebowych w siatce dopasowanej do wielkości i zróżnicowania pola,
- Analizę mikroelementów (Zn, Cu, Mn, B, Fe) w certyfikowanych laboratoriach,
- Tworzenie map zasobności dla każdego z badanych składników,
- Interpretację wyników na podstawie liczby granicznych opracowanych na podstawie aktualnych badań naukowych.
Dzięki temu nasi klienci otrzymują nie tylko dane, ale również konkretne wnioski: gdzie nawozić, czym nawozić i ile, by uzyskać realny efekt. To podejście nie tylko wspiera plonowanie, ale także ogranicza koszty i ryzyko nawożenia „w ciemno”.
